Giải quyết tranh chấp lao động

Giải quyết tranh chấp lao động là vấn đề được rất nhiều người và doanh nghiệp quan tâm, đặc biệt là sau thời gian chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid 19, các công ty bắt đầu triển khai lại các hoạt động phục hồi sản xuất, kinh doanh, kéo theo đó là những tranh chấp liên quan đến lao động cũng phát sinh nhiều. Bài viết dưới đây của Vietlink Law sẽ giúp bạn làm rõ về những vấn đề này.

1. Giải quyết tranh chấp lao động là gì

Bộ luật Lao động năm 2019 bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/01/2021 quy định tranh chấp lao động được hiểu như sau: “Tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ, lợi ích phát sinh giữa các bên trong quá trình xác lập, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ lao động; tranh chấp giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau; tranh chấp phát sinh từ quan hệ có liên quan trực tiếp đến quan hệ lao động”.

Bộ luật Lao động năm 2019 đã có quy định về tranh chấp lao động

Giải quyết tranh chấp lao động bên cạnh việc khôi phục quyền lợi hợp pháp của các bên còn giúp củng cố và duy trì quan hệ. Mặc dù mâu thuẫn, bất đồng và tranh chấp xảy ra nhưng các bên vẫn cần nhau để đạt được mục đích của mình trong quan hệ lao động. Vấn đề duy trì quan hệ lao động có ý nghĩa rất lớn đối với người lao động. Chính vì thế, việc làm này còn giúp ổn định mối quan hệ lao động giữa các bên, tạo điều kiện cho các bên của quan hệ lao động cùng nhau hợp tác và phát triển.

Việc này phải hướng đến các mục đích cơ bản như: bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong quan hệ lao động, phòng ngừa tranh chấp phát sinh mới, củng cố và duy trì mối quan hệ lao động và góp phần hoàn thiện pháp luật lao động.

2. Các loại tranh chấp lao động

Có hai loại tranh chấp lao động

2.1. Giữa người lao động với người sử dụng lao động

Tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động và người sử dụng lao động; giữa các tổ  chức, doanh nghiệp với người lao động, tổ chức đưa người lao động đi làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng; hoặc giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.

2.2. Giữa tập thể với người sử dụng lao động

Tranh chấp lao động tập thể về quyền và về lợi ích giữa một hay nhiều tổ chức đại diện cho người lao động với người sử dụng lao động hoặc một tổ chức hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động.

3. Các nguyên tắc để giải quyết tranh chấp trong lao động

• Tôn trọng quyền tự định đoạt thông qua việc thương lượng giữa các bên trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp.
• Coi trọng giải quyết tranh chấp thông qua việc hòa giải, trọng tài trên cơ sở tôn trọng quyền và những lợi ích của hai bên tranh chấp, tôn trọng lợi ích chung của xã hội mà không trái pháp luật.
• Công khai, khách quan, minh bạch, kịp thời, nhanh chóng và đúng pháp luật.
• Bảo đảm sự tham gia đại diện của các bên trong quá trình giải quyết.
• Việc giải quyết tranh chấp do các cá nhân, tổ chức hay cơ quan có thẩm quyền giải quyết tiến hành sau khi có yêu cầu của bên tranh chấp hoặc dựa theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và phải được các bên tranh chấp đồng ý.

Các nguyên tắc để giải quyết tranh chấp trong lao động

4. Các phương thức giải quyết tranh chấp lao động

4.1. Giữa người lao động với người sử dụng lao động

Thông qua hòa giải viên

Những tranh chấp cá nhân phải được giải quyết thông qua các thủ tục hòa giải của hòa giải viên trước khi tiến hành yêu cầu Tòa án hoặc trọng tài giải quyết, trừ một số trường hợp sau đây:

• Về xử lý kỷ luật lao động dựa trên hình thức sa thải hay bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;
• Về trợ cấp và bồi thường thiệt hại khi chấm dứt hợp đồng lao động;
• Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;
• Về bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật, về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động theo quy định của pháp luật về an toàn và vệ sinh lao động;
• Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với tổ chức, doanh nghiệp đã đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
• Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.

Nếu hết thời hạn hòa giải quy định mà hòa giải viên không tiến hành hoà giải, hoặc hòa giải không thành công theo quy định của pháp luật hay các trường hợp không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải nêu trên thì các bên tranh chấp có quyền lựa chọn một trong các phương thức sau để giải quyết tranh chấp:

• Yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp theo quy định tại Điều 189 của Bộ luật Lao động;
• Yêu cầu Tòa án giải quyết.

Giải quyết tranh chấp thông qua Hội đồng trọng tài lao động

Dựa trên cơ sở đồng thuận, các bên tranh chấp có quyền yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động phải giải quyết các tranh chấp trong trường hợp không bắt buộc phải thông qua Hòa giải viên thì những bên có quyền yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp.

Giải quyết tranh chấp thông qua Hội đồng trọng tài

Khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết các tranh chấp, các bên không được đồng thời yêu cầu phía Tòa án giải quyết; ngoại trừ trong trường hợp sau 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu giải quyết tranh chấp Ban trọng tài lao động không được thành lập hoặc Ban trọng tài lao động không ra quyết định giải quyết tranh chấp thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết. Nếu trường hợp một trong các bên không thi hành quyết định giải quyết tranh chấp của Ban trọng tài lao động thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.

Giải quyết tranh chấp tại Tòa án nhân dân

• Các bên tranh chấp có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết trong trường hợp không bắt buộc phải thông qua Hòa giải viên.
• Trong trường hợp một trong các bên không thi hành quyết định giải quyết tranh chấp của Ban trọng tài lao động thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án tiến hành giải quyết.

Giải quyết tranh chấp tại Tòa án nhân dân

Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân

• Thời hiệu yêu cầu hòa giải viên giải quyết là 06 tháng tính từ ngày bắt đầu phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và các lợi ích chính đáng, hợp pháp của mình bị vi phạm.
• Trong trường hợp yêu cầu hội đồng trọng tài giải quyết thì thời hiệu là 09 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và các lợi ích hợp pháp của mình đã bị vi phạm.
• Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết là 01 năm tính từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và các lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.
• Trường hợp người yêu cầu chứng minh được vì sự kiện bất khả kháng, hay những lý do trở ngại khách quan hoặc lý do khác theo quy định của pháp luật mà không thể yêu cầu đúng thời hạn quy định tại nêu trên, thì thời gian có sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan hoặc lý do đó không được tính vào thời hiệu yêu cầu.

4.2. Tranh chấp lao động tập thể với người sử dụng lao động

Thẩm quyền giải quyết:

• Hòa giải viên lao động;
• Tòa án nhân dân.
• Hội đồng trọng tài lao động;

Tranh chấp lao động tập thể về quyền phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi tiến hành yêu cầu Hội đồng trọng tài hoặc Tòa án giải quyết.

Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền

• Thời hiệu yêu cầu hòa giải viên thực hiện hòa giải tập thể về quyền là 06 tháng tính từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm.
• Thời hiệu yêu cầu Hội đồng trọng tài giải quyết là 09 tháng được tính từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền lợi hợp pháp của mình bị vi phạm.
• Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp là 01 năm tính từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng các quyền hợp pháp của mình bị vi phạm.

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tập thể về lợi ích

• Hòa giải viên lao động;
• Hội đồng trọng tài lao động.

Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước tiến hành khi yêu cầu Hội đồng trọng tài giải quyết hoặc tiến hành thủ tục đình công.

5. Dịch vụ tư vấn, giải quyết tranh chấp lao động của Công ty Luật Vietlink

Nhằm giúp khách hàng có thể tiết kiệm thời gian và chi phí tối đa, Công ty Luật Vietlink cung cấp dịch vụ tư vấn về vấn đề tranh chấp lao động với những nội dung sau:

• Tư vấn các quyền lợi và nghĩa vụ giữa các bên tranh chấp;
• Tư vấn những phương án giải quyết các tranh chấp;
• Xác định các căn cứ để giải quyết tranh chấp;
• Hướng dẫn thu thập và bổ sung các chứng cứ liên quan;
• Tham gia hòa giải và đàm phán trong những vụ án lao động;
• Tư vấn thủ tục và trình tự khởi kiện trong vụ án lao động;
• Luật sư đại diện bảo vệ cho các quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng trước Hội đồng trọng tài lao động, Tòa án;
• Luật sư đại diện bảo vệ các quyền cũng như những lợi ích hợp pháp của khách hàng trong giai đoạn thi hành án.

Quý khách nếu có nhu cầu hãy liên hệ ngay cho Vietlink Law để được hỗ trợ thủ tục và tư vấn theo số điện thoại. 024.3769.0339, Hotline: 0914.929.086 hoặc hiên hệ địa chỉ: P203 tòa nhà Giảng Võ Lake View, D10 Giảng Võ, P. Giảng Võ, Q. Ba Đình, Hà Nội.